Domeketan seiterdietako mezetara joaten ziren beldur galanta pasatuz iluntasunagatik. Gero etxera etorri eta garbiketak: zoruak 'arenau', argizagia eman eta abar.
Nati:-Ostantzian ba aurrera halaxe. Eta gero pixkat haudittu giņanian ba, mezia're hain zan sagraua, ba goizian juten giņan gu bixok seitterdietako mezetara.
Agurne-Baiņa txingorra bazan ere!
Nati:-Juten giņunazenan eta eitten gendunan 'meza-txandia' esaten zakona.
Agurne--Bai. Eta zelako sustuak pasatzen genduzen bidian!
Nati:-Bai. Ba batian bata zatorren bizikletan poliki-poliki argixakin gabian eta bajatzen giņan San Lorentzoraiņo farolakin eta gero handik behera oiņez baiņa argirik gabe, eta baten bat juten baldin bazan goizian lanera edo bizikletiakin atzetik, eta igual poliki-poliki zixenian ba sustuak hartzen genduzen. Eta goizeko seitterdietan igual neguan ere...
Agurne--Pentsau geure ondoren zatorrela, ta holaxe. Baiņa billurrez aidian, e! Bueno, nik pentsatzen dot orduko meziak oinguan doblia balixo zabala.
Nati:-Bai, eta gero seitterdietako mezia entzun, etorri etxera, eta gero bestiak juten zian mezetara eta guk eitten genduzen etxeko lanak. Gaiņera lehen dana zan arenau lejiakin ta hondarrakin. Eta habitaziuetan dana "cera de palo" esaten zakona. Eman zepillua, alanbria, eta astian behin demaseko garbittua etxieri.
Sallobente-Ermuaran auzoko Garagartza baserrian jaio zen. Umetatik baserrian lan egin beharra izan zuen. Gainera, bost ahizpa zirenez, etxeko eta soroko lanak edo abereen zainketa, euren artean banatu behar izaten zituzten lan guztiak. Auzoko eskolan ibili zen. Gero grabatzen ikasi zuen, eta Eibarko lantegi baterako jardun zuen lanean, grabatzen, damaskinatuak egiten. Ezkondu ostean, kalean jarri ziren bizitzen. Nati ahizparekin batera egin zitzaion elkarrizketa.
Agirrejaunzuri [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Antsolaerdikoa [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Artetxe (desagertua) [baserriak / Urruzuno]
Bizkotxa [baserriak / Arriaga]
Galbarrategierreka [Errekak]
Iturburutxabola [baserriak / Urruzuno]
Lerun kalea [Kaleak eta plazak]
Olasope kalea [Kaleak eta plazak]
San Pedro kalea [Kaleak eta plazak]
Urkieta (Urkitza) [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
—Gero ni 80. urtian, ya 1980xan, ni hasi nitzan txikixekin, lau urtekuekin. Hor egon nitzan ni denpora mordua egon nintzan lau urteko gelan. Orduan ya hori, bestiak, ya nausixauak eta, beste lan batzuk eta beste gauza batzuk igual eitten zeben. Ez dakizu? Baiņa nik lau urtekuekin zan... ba, ez dakit... gauza… berekin berba ein, abestu… ez zan halako... gramatika erakustia eta horrek gauzok.
—Eta zelan izan zan prozesua euskalduntzekua? Ze hasieran euskera asignatura moduan emoten zenduen eta gero ya noiz hasi zan pixkanaka...?
—Ba horixe, horregaittik... nik hor ez daukat base haundirik esateko. Ze, esaten dotsut, zelan egon nintzan ni txikixekin, ya ni neuan pixkat horretan... aparte. [...]
Gurutze Gorriaren aldeko diru-bilketa batean
parte hartu zuten gazteak. Gutxi gorabehera 1920 urtea.
Illea moztu, txiki-txikittan amak egitten zigun etxian. Gero pixka bat nagusitzen giņanian pelukerixara juaten giņan. Agapitorena juaten giņan. Ez dakitt, errial bi edo eskatzen zigun; ez nago oso seguru.
Joxe Gurrutxaga Lizarralde
Pelukerixak bazauden, baiņa gu ez giņan juaten. Neri amak mozten zidan illia, hilbeheran. Nere anaixeri pelukerixetan mozten ziuen illia. Pelukero bat akordatzen naiz, Agapito. Gaur egun, Osoro zapaterixia daguan onduan zaguan, San Frantzisko kalian.
Juliana Zubizarreta Gurrutxaga
Makillajerik ez naban hartzen. Egon, bazaguan, baiņa neri arpegixa erretzen zitzatan.
Ventura Agirregomezkorta Ibarluzea
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
AGUAZILL, aguazilla: Ez (eg)ik aparkau kotxia espaloi gaņian, aguazilla etorriko jak eta.
BELTZA IZAN!: Interjekzioetan. Beltza dok, ba! Oinguan ere dana gaizki erten jakuk!
ESKUTUR, eskuturra: Gorputz atala; muņeca.
ILLUNTZE/-I, illuntzi(x)a: Atardecer, anochecer. Erreiņak ere etxekuak, ba, lan asko (d)aka umiekin. Oin ikastolara eruan bihar dittu, eta goizian eruan, eguardixan berriz jun, eta gero illuntzixan.
MAIORAZKO, maiorazkua: Maiorazgo. Baserrira ezkontzen den semea. Gu anai-arrebak han jaixo giņan, basarrixan. Eta gero, maiorazkua ezkondu zanian, gu kalera bajatu giņan, Kamiņerokora.
POTRO, potruak: Lgart. Barrabilak. Pluralean erabiltzen da normalean. Potruetaraiņo jarri dok Patxi hire erretolikiakin!
Asto-lanak egiņ: Lan gogorrenak eta eskergaiztokoenak egin.
Elur urte, gari urte: Elurra egiten duen urtean garia ugari izaten dela adierazteko.
Hartzeko, ereiņ egin bihar da: Ezer ez bada ematen, hartzea ere zaila dela adierazteko. Ikus Ematen ez dauanak, hartzen lanik ez!
Kukuak oker jo (norbaiti): zorte txarra eduki.
Presia egittia alperrik dok, behiņ ura juan eta gero: Bere garaian egin behar ziren gauzak beranduegi egitea alferrik dela adierazteko.
