Ahizpa zaharrenari behiak zaintzea gustatzen zitzaion. Agurneri batere ez. Nahiago zuen aitarekin belarretan egitea. Ahizpa txikienari irakurtzea gustatzen zitzaion eta inoiz behiak ihes egiten zioten.
-Ze eukitzen zenduezen, lanak banatuta? Batak soroko lanak, bestiak ganauak...
Nati: -Keba, danak, tokatzen zana.
Agurne: -Aizta zarrenari gustatzen zitzakon behixak zaintzia; irakurri eta puntua ein eta hola. Eta neri batere ez. Billlura ematen zian, zeatik behixak labainkaria ein ta, aldapia zan dana eta, jungo zialakuan goittik behera. Eta ni aittakin bedarretara nahixao naban, bizkarrian kargia ekartzia behixak zaintzia baiño. Ez don /ezton/ egixa?
Nati: -Bai. Gero txikixa zan oso, irakurtzia asko gustatzen zakona, aizta txikixena. Haura juten zan igual behixak zaintzera holako ipuin pillia hartuta, ta igual sartzen zian ganauak artua edo garixa jaten ta haura konturau ere ez irakurtzen; hainbeste gustatzen zakon. Entzungo balitt... (barre).
Sallobente-Ermuaran auzoko Garagartza baserrian jaio zen. Umetatik baserrian lan egin beharra izan zuen. Gainera, bost ahizpa zirenez, etxeko eta soroko lanak edo abereen zainketa, euren artean banatu behar izaten zituzten lan guztiak. Auzoko eskolan ibili zen. Gero grabatzen ikasi zuen, eta Eibarko lantegi baterako jardun zuen lanean, grabatzen, damaskinatuak egiten. Ezkondu ostean, kalean jarri ziren bizitzen. Nati ahizparekin batera egin zitzaion elkarrizketa.
Abatetxe [baserriak / Urruzuno]
Amuskategietxetxo [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Arriaga kalea [Kaleak eta plazak]
Bernardo Ezenarro kalea [Kaleak eta plazak]
Etxeberrizabal [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Irunaga (Irunagabe) [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
Legarrerreka [Errekak]
Olaso kalea [Kaleak eta plazak]
San Frantzisko kalea [Kaleak eta plazak]
Urazandi parkea [Kaleak eta plazak]
—Ni eskola txikixan hasi nitzan hemen. Señorita Satur zan, Elgoibarko ume guztiak 50-55 urtetan zihar hor egon zian Saturrekin umetaz. Eta gero ya 7 urtekin jun nitzan frailliengana, horra, kolegixora, "Clérigos de San Viator" zian haretxek. Baiña bai hemen eta bai han erderaz, erderaz, dana erderaz. Euskeraz ezer ezer... ezta... ezer ere! Bueno! Lagunen artian erderaz. Telebisiua ez zauan orduan, baiña… dana erderia zan! Dana erderia! Etxian. Etxian. Eta goguan dakat ni... gu lau anai gera eta ni nausixena ta, klaro, etxian bai dana eitten gendun euskeraz, dudarik be! Baiña beste dana... Ta aitta konturatu zan ñooo... nik erderakada batzuk be botatzen nebala ta aditz batzuk ez nebala ondo esaten ta hau ta bestia. [...]
Mariano Elustondo eta Maria Arregi, Gorbea tabernan,
Bixente Maiztegiren eta Antonia Elustondoren ezkontzan.
1957 urtea.
Neska-mutillak alkarrekin ibiltzen giñan San Lorentzo auzuan, baiña epoka haretan neskak ez ziran tabernara sartzen. Nere andria ere ez da sekula sartu. Ezkondutakuan bai, baiña bestela ez. Neska bat sartzen zanian, erreparua ere bai.
Mariano Elustondo Aizpiri
1941 urtian, ezkondu eta gero, etorri nitzan Elgoibarrera, eta Errosarixo kaleko girua oso politta zan. Bazagozen gizonezkuen kuadrilla batzuk, xalau-xalauak ziran. Lanetik urten, eta txikiteora juaten ziran. Tabernetatikan kantuan urtetzen zeben. Gaur egungo anbientia diferentia da. Ni, arratsaldetan, oso gustora egoten nitzan etxeko balkoian, gizonezkuak kantuan entzuten.
Teresa Aginaga Madariaga
14 bat taberna egongo ziran Elgoibarren nere gazte denporan. Konde zan klasikua. Gorbea gerra ostekua. Barrutia ere zaguan, Cristina... Herriko tabernetan giro ona egoten zan. Elgoibarko kuadrillan 25 bat lagun alkartuko giñan orduan. Juntatzen giñan tabernetan, eta lau txikito edan orduko, baten bat hasten zan kantatzen. Eta gero animatzen giñan bestiok eta... orfeoia. Lehengoko txikiteuak horixe zakan. Oingo jendia mozkortu egitten da, «con el botellón y eso». Orduan hori ez zaguan, porroittikan edo bestetikan eta... toki baten jarri ta hantxe jarraittu. Jeneralian hola. Txikiteua, taberna batetik bestera egitten zan, baiña juntauta. Gure zera zan... Kondenekua. Hara juaten giñan. Ardaua edaten gendun orduan. Ez zaguan dirurik gehixagorako eta. Txikitua orduan txakur haundi bat edo izaten zan. Tamaiña desberdiña ateratzen zeben, kamareruan borondatiaren arabera.
Ramon Maiztegi Iriarte
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
ATSO, atsua: Anciana. Atxua ere entzuten da. Atsozar (pei.) ere bai
EJERZIZIO, ejerziziua: Ariketa. Gero, ejerziziuak eta egoten zittuan.
HAMAIKA: Zenb. Asko, ugari. –txo atzizki txikigarriarekin ere sarritan: Hamaikatxo: Hamaikatxo holako ikusteko jaixotakuak gera!
KONPON, HOR!: ¡Allá cuidados! Hor konpon, Mari Anton!
OSTIANGO, ostiangua: Bestelakoa, gainerakoa(k). Natibitxate ta, bai, Trinidadiak bakarrik. Ostiango danetan, beti lana eitxen zan. / Eskola Armeixarako beti lelengo etaratze zeben. Onak ondo prestatze(n) zitxuen. Ostiangueri, ba, kasorik ere ez.
TXINGOR, txingorra: Granizo. Ik. HARRI sarrera.
Azal lodixa euki: Ser un caradura.
Ez daguan lekuan, ez dago: «No pidas peras al olmo» esaeraren zentzua du.
Hutsaren hurrengua izan: Gutxi balio. Gaur irabazi dogun dirua hutsan hurrengua dok.
Lepo(raiño) bete: Lekuren bat gainezka egon. Lepo bete zuan gure tabernia Gabonzar egunian. Baita jaterakoan asko bete ere.
Tripak jaten egon: Asko sufritzen egon. Urduri egon, gai bat burutik kendu gabe darabilela.
