Elgoibarko ahotsak


ahotsak.eus

Plazentziara fruta saltzera

Arozena okindegian uzten zituen barazkiak. Erosoago zen eurentzat. Azokara denetik eramaten zuen. Izeba Plazentziara joaten zen astoarekin fruta saltzera.

-Porruok hara eruaten zittuen.

-Haraxe eruan eta laga han. Eta ya está. Eske plazara jun eta han egon bihar ziņun goiz guztia igual beira. Igual saldu be igual etxera. Han berriz hobeto.

-Eta plazara zer gauza gehixau eruaten zeen?

-Porruak, azak, koniflorak et hortaikuak, ortuko gauzia.

-Frutarik eta?

-Frutarik ez. Frutia nere tiak-eta "en aquellos tiempos" juten zian Plazentziara astuakin, sagarrekin, oiņez.

-Plazentziara?

-Plazentziara astuakin juten zien.

-Eibarrera ez?

-Eibarrera ez, Plazentziara.

Josefina Ulazia Etxeberria (1930)

Azkue bailarako San Roke baserrian jaio zen. Lau anai-arreba izan ziren. Ama etxekoa eta aita Azkoitiko Santa Kruz auzoko Zumeta baserritik etorritakoa zen. Maalako mojen eskolan ikasi eta gero, Mendaroko mojetan brodatzen ikasi zuen. Josten ordea, Elgoibarren ikasi zuen. 1948. urtean etxea erre zitzaien; etxegilea zen Josefinaren aitak berreraiki zuen baserria. Etxera ezkondu zen Josefina Jose Mari Zabaleta azkoitiarrarekin. Hiru seme-alaba dituzte.

Toponimia


Toponimoak

Aiastiberri (Aiztibekoa) [baserriak / Aiastia (San Migel)]

Apatrizbekoa [baserriak / Arriaga]

Aurretxea [baserriak / Altzola]

Deba kalea [Kaleak eta plazak]

Garate [baserriak / Aiastia (San Migel)]

Jauregi [baserriak / Sallobente-Ermuaran]

Lizundiatxabola [baserriak / Arriaga]

Olazarreta (desagertua) [baserriak / Urruzuno]

Santa Klara [Kaleko auzoak]

Urreatxabola [baserriak / Arriaga]

EUSKARAREN HISTORIA SOZIALA ELGOIBARREN


Dokumentuak


Elgoibarko elkarteen lehendakariak Alkatearekin — 1975

Jaialdia - Ongarri — 1959

Txalupa — 1978-12

Eskuorria - Euskal Jaia — 1968

Txitxilibakio — 1986

Amatxo — 1969

Lekukotza

elgoibar — Joseba _Konde Zubiaurre Elgoibar (1954)
Eskola Profesionaleko lehenengo euskarazko klaseak; programazio-lengoaiak euskaratzen

—Mekanikara bueltauta, nere lankidiak, euskerazko adarrian, bazauden. Karlos Ansola. Horrek ematen zaban matematika finanzierua. Nik kontabilidadia ematen naban bezela. Gero Mariasun etorriko zan, baiņa uste dot beranduau dala.

—Orduan hasi ziņan lehenengua euskeraz emoten...

—Kontabilidadia bai. Eta hau, Karlos, bestia.

—Bixok. Zuek izan ziņazien...

—Bai.

—... Mekanikan euskeraz zeozer emoten hasi zian lehenenguak.

—Bai. Baiņa copyright-a ez daukat, e! Ez dakit seguru-seguru, baiņa baietzian nao. Eta horrek zian 5 urte; orduan, jun giņan urtetik urtera. Hasi giņan “preparatorio” eta 5.enera allegau giņan. Preparatorio zien... [...]

Elgoibartarren esanetan


Joxe Odria, Foruen plazan egin zen dantza solteko
txapelketan parte hartu zuten beste batzuekin batera.
1946 urteko San Bartolome jaiak.

Nik betidanik izan dot zaletasuna panderua jotzeko. Eta irratixa entzunda asko ikasi naban. Ez nitzan jun sekula panderua jotzen ikastera. Nere kasa ikasi naban. Ama ona nakan, umiak zaintzen zidazen batzuetan, eta ni erromerixetara juten nitzan gizonarekin. Nik panderua jotzen naban, eta gizonak dantza egin.

Juliana Zubizarreta Gurrutxaga

Dantzan ikasi naban. Premixotan eta ibiltzen nitzan dantzan ni Maite Vallejo eta herriko beste lagunekin. Elgoibarko Udaletxeko plazan ere egitten zan, eta dozena bat pareja ateratzen giņan dantzan egittera.

Joxe Odria Osoro

Dantzan gitxi ikasi naban, pixka bat erromerixetan. Lehen musika soltia entzuten zan, trikitixa eta holakuak. Hori zan nik gogoko nauana.

Juan Lariz Garate

Honi buruz


Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]

Atal bakoitzari buruzko informazioa:





Tresna honek atal guztietako testuetan bilatzen du.
Edozein berba zati idaztea aski da,
eta agerpen guztiak bistaratuko ditu.
“Toponimia” eta “Kronika zaharrak” atalek
bilatzaile berezia dute.

Hiztegia
(Elgoibarko euskara)


ATZAZKAL, atzazkala: Uņa.

ELEMENTO, elementua: Elemento, granuja.

HANKAOKER, hankaokerra: Hankak okerrak dituena.

KONTRASOL, kontrasola: Laiotza. Neguan leku txarra da hori: kontrasola. Hor ezta eguzkirik sartzen, e! San Josiak arte, akabo!

OSTU: DU aditza. Lapurtu. Harrapau eta lapurtu ere bai.

TXIRIPA, txiripia: Kasualitatea. Txiripaz irabazi zaban partidua.

Esamoldeak
(Elgoibarko euskara)


Argi ibilli: Kontuz ibili. Argi ibilli, gero, e! Horrekin eztago-ta bromarik.

Edan txarrekua izan: Edandakoan gaizto jartzen denez esaten da. Hori edan txarrekua dok, eta argi!

Hainbestian geratu: Hainbestian geratu danian konforme egon leikek, etxok eta dana galdu!

Kazuak zartagiņiari, ipurbeltz: Berdintsuak diren bi lagunek elkarri esaten diote. Baita hau ere: Zozuak beliari, ipurbeltz.

Plantak egiņ: Zerbaiten itxurak egin.

ELGOIBARKO KRONIKA ZAHARRAK


Gizartea - Ezkontzak
Ezkonduak.— Euzkadi, 1931-11-10 | Aixerixa
Kirola - Futbola
Ostikolariak.— Euzkadi, 1935-07-27 | Aixerixa
Kultura - Dantza
Deun Bartoloma jayak.— Euzkadi, 1933-09-05 | Aixerixa
Politika - Ekitaldiak
Berri pozgarrija.— Euzkadi, 1932-04-16 | Garbiņe
Erlijioa - Kongregazioak
Koldobikatarrak.— Euzkadi, 1931-03-18 | Aixerixa


elgoibarreraz.eus – Elgoibarko Udala
Kultur Etxea (Euskara Saila)
Kalebarren plaza 3, 1. solairua
20870 Elgoibar – Gipuzkoa
Tel.: 943 744366 – harremanetarako
elgoibarko udala