Gaztaina jaten zuten sarri afaritan. Asko gustatzen zaio egositako gaztaina. Porru-patatak ere jaten ziren gauean. Eguerdian babarruna txerriki apur batez. Garbantzua domeketan.
-Udazkenian gaztaiņa asko jaten zan, ezta?
-Jaten genduan, egositta; azala kendu, egosi eta gozua izaten zan, neri gustatzen jatan.
-Afaritan jaten zenduen hori?
-Afaixan jaten genduan hori. Edo noiznahi igual, preparauta zauanian ba jan egosittako gaztaiņia.
-Zer zan garai hartan bazkai normala?
-Honbre ba, porru-patatak eta tortillia ta, "tortilla de patatas", ta oingo moduan... Ta berduria. Porru-patatak askotan gabian.
-Eta eguardixan?
-Eguardixan babia. Babagorrixa eta garbanzua.
-Garbantzua domeketn izango zan, ezta?
-Hori domekan.
Azkue bailarako San Roke baserrian jaio zen. Lau anai-arreba izan ziren. Ama etxekoa eta aita Azkoitiko Santa Kruz auzoko Zumeta baserritik etorritakoa zen. Maalako mojen eskolan ikasi eta gero, Mendaroko mojetan brodatzen ikasi zuen. Josten ordea, Elgoibarren ikasi zuen. 1948. urtean etxea erre zitzaien; etxegilea zen Josefinaren aitak berreraiki zuen baserria. Etxera ezkondu zen Josefina Jose Mari Zabaleta azkoitiarrarekin. Hiru seme-alaba dituzte.
Akeiberri [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
Arantzabal [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Ballegoitia [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Ermuaranbide kalea [Kaleak eta plazak]
Goikoetxea [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
Juaristitxiki [baserriak / Sallobente-Ermuaran]
Mariaren txabola [baserriak / Urruzuno]
Otsoroandi [baserriak / Idotorbe (San Pedro)]
Soroetaerreka [Errekak]
Urteagaberri (Urtiaberri) [baserriak / Aiastia (San Migel)]
Izarran sartu nintzen ni, gogoratzen naiz, ordurako Andres-eta ere bazeuden. Eta hor `Etxegiņa´ Santa Ageda eskean ibiltten zen bat zegoen, Sebas Larraņagaren aitttitta, `Etxegiņa´, eta harek ba egitten zittun bere… Santa Ageda eskian kalez kaleko kantaldiak eta abar. Eta omenaldia egin bihar zitzaiola eta omenaldi zererako Antton Aranburuk esan zidan: “HI, idatzi zak artikulo bat periodikuan honen omenaldia dala eta zelan berak asmatuak diran salbia eta abar”, kantatzn dana: "Jangoikua... larala...." salbe hori, hemen hiletetan kantatzen da salbe hori. Eta urte hartan bertan, 80an, egin gendun omenaldi bat `Etxegiņa´ren erretiroa zala eta, bazihoalako. [...]
Juliana Zubizarreta,
senarra eta lehenengo bost seme-alabak
Aldapa baserriaren sarreran. 1942 urtea.
Oingo gaztiak goizago hasten dira eskolan, kalian dabiz danak, lagunak kalian... ta libreago dira. Soltuaguak dabiz. Guk ez gendun San Lorentzotik ertetzen, iņora. Ez zauan oin bezela autorik, ezta bizikletarik... oiņez jun bihar zan danera.
Joxe Gurrutxaga Lizarralde
Elgoibarko kalietan bizi giņanok, umetan denpora asko ibiltzen giņan kalian. Besterik ez zauan ta deporte asko egitten gendun. Mendira edo bizikletan ibiltzera juten giņan. Oingo gaztiak nahikua diru manejatzen dabe, baiņa guk bat ez. Txakur haundi bi kostatzen zaban ziniak, ta erriala izaten zan pagia... Ia zelan konpontzen giņan gu!
Ramon Maiztegi Iriarte
San Lorentzoko Armaite Behekoa basarrixan hamaika anai-arreba bizi giņan gurasuekin. Ni nitzan hamargarrena... Lehen aitton-amonak ere hantxe bizi izan ziran.
Juliana Zubizarreta Gurrutxaga.
Lan hau Gotzon Garate bekaren II. deialdiaren bidez burutu da, Elgoibarko Udalaren babesean. Beka honen bigarren deialdiaren ikerketa gaia “Elgoibarko euskarazko ondarea gizarteratzeko egitasmoak edota euskarriak” izan da, eta Gotzon Barandiaran Arteagak aurkeztutako elgoibarreraz.eus lana izan da beka eskuratu duena. [informazio gehiago]
Atal bakoitzari buruzko informazioa:
BALORE, baloria: 1. Ausardia. Valor, audacia. Sei urte ein zitxun harek Manchester eta Liverpool-en, sei urte. Baloria! / Balorerik badakak, etorri hari hona! 2. Valor, precio.
ERRETILLA, erretillia: Teilatu-konponketa. Erretillia egin: teilatua konpondu.
HITZ EGIŅ: Hablar. Hizketan egiņ, berbetan egiņ, berba egiņ ere bai, azken biak gehiago, adinekoen artean batez ere. Ezta alkarrekiņ hizketan ere, zerbitzen neuk mahaixa, eta orduantxe pixka bat hitz egin bihar... / Umiak gurekin berbetan, primeran. Eta pixkat estraiņau eitxe(n) zara geiņera, e!
LANTZIAN, LANTZIAN BEHIŅ: Bakoitzean; Noizean behin. Ba, pizarra bat egoten zan. Eta ematen ziguzen, ba, lantzian bateri, ba, matematikak ipiņi han eta aber zela ataratzen genduzen. / Osasunian, txarra daukatenik ezin leike esan, jateko gogo ona ta. Lantzian behiņ eukitze(n) (d)itxut neure kejatxuak, ezta, e!
PENTSAU: DU aditza. Pentsatu. Ezta pentsau ere! –Ama, gaur gabian Gaztetxeko jaialdira nua. –Ezta pentsau ere! Zu oindiok gaztegixa zara. Nundik pentsau: –Hogeta bi hillabete? –Bigarren junaldixan ere. Pentsau hortik zenbat denpora eingo genduan!
UHARTU: Oxidarse. Uhertu ere bai.
Astuak baiņo lan gehixago egiņ: Lan asko (edota astuna) egiten dutenengatik esan ohi da.
Eskasa geratu: Quedar pobre, poca cosa. Beti etorri eitte(n) jat. Eta bixok juten gara, bi lagun, bakarra eskasa gelditzen da.
Heguak ipiņi: Euf. Hil. Oiņ bakandu dittuk asko, e! Pentsa'ik, oiņ larogei urte eukitzeko, bittarte horretan zenbatek heguak ipiņiko zittuan.
Lapur bildurrik gabe egon (geratu): Norbaitek diru guztia gastatu duenean (jokoan edo juergan), etxera Ģlapur beldurrik gabeģ doala esan ohi zaio, poltsikoak hustuak ditu eta.
Saltzeko ez euki: Estimazio onean eduki. Gure alabak eztauka anai txikixa saltzeko!
